Musa ve Hızır kıssası, insanlar tarafından tam anlaşılamayan ya da anlaşıldığı halde efsaneleştirilen bir kıssadır. Efsaneleştirme ve verilmek istenen mesajı görmemek yanlış bir tutumdur. Yanlış bir tutumun devamında bu olaylar daha büyük bir mite dönüşmüş ve efsaneleşmiştir. Kıssanın anlatılma sebebi yani bize vermek istediği mesaj yerine olayda adı geçen bilgin kula yoğunlaşılmış ve bunun varlığı sürekli sorgulanmıştır. Gerçekten hızır var mı ? Hızır kimdir? Nerededir? gibi sorularla sadece hızır odaklı düşünülmüştür.
Bu kıssa Kuranı Kerimde KEHF SURESİNİN 60. ayetinden başlayarak 82. ayete kadar devam eder. Kıssanın içinde HIZIR kelimesi geçmez BİLGİN BİR KUL diye bahseder. Buna rağmen bu kişinin hızır olacağı kanısına varılmış ve meallerde öyle çevirmişler veya parantez içi hızır yazmışlar. İlgili ayetler:
- Musa, genç arkadaşına: “İki denizin birleştiği yere ulaşıncaya kadar devam edeceğim veya senelerce gideceğim.” demişti.
- Her ikisi, iki denizin birleştiği yere varınca balıklarını unuttular. Balık, denizde kendi yolunu tuttu.
- Oradan uzaklaştıklarında Mûsâ beraberindeki gence, “Yemeğimizi getir, bu yolculuğumuzdan dolayı çok yorgun düştük” dedi.
- (Genç) “Gördün mü! Kayaya sığındığımız sırada balığı unutmuşum. –Doğrusu onu sana söylememi bana ancak şeytan unutturdu- Balık şaşılacak bir şekilde denizde kendi yolunu tutup gitti” dedi.
- (Mûsâ:) “İşte aradığımız bu idi” dedi. Bunun üzerine tekrar izlerini takip ederek gerisin geri döndüler.
- Böylece katımızdan, kendisine rahmet verdiğimiz ve ledün ilmimizden öğrettiğimiz kullarımızdan BİR KUL buldular.
- Musa ona şöyle dedi: “Rüşde/Olgunluğa ulaşmak üzere, sana öğretilen (ilmi ledun)den bana öğretmen için, sana tâbî olabilir miyim?”
- (Bilgin KUL) “Muhakkak ki sen, benim maiyetimde (benimleyken vuku bulacak olaylara) sabretmeye asla güç yetiremezsin.” dedi.
- (Bilgin KUL) “İç yüzünü kavrayamadığın bir şeye nasıl sabredersin?”
- (MUSA ) “İnşaallah , beni sabırlı bulacaksın. Ve sana emirlerde asi olmayacağım.” dedi.
- (BİLGİN KUL) Eğer bana tâbi olursan, sana o konuda bilgi verinceye kadar hiçbir şey hakkında bana soru sorma! dedi. (bkz. kehf suresi 60 - 70 )
- Mesih de, Allah'a yakın MELEKLER DE, ALLAH'A KUL OLMAKTAN asla çekinmezler. Kim Allah'a kulluk etmekten çekinir ve büyüklük taslarsa, bilsin ki, O, onların hepsini huzuruna toplayacaktır. (bkz. nisa 172)
- Onlar, RAHMAN'IN KULLARI OLAN MELEKLERİ de dişi saydılar. Onların yaratılışına şahit mi oldular? Onların yalan şahitlikleri yazılacak ve sorgulanacaklardır. (bkz. zuhruf 19 )
Görüldüğü üzere Allah 'ın kulları yalnızca insanlar veya cinler değildir. Meleklerde Allah'ın kullarıdır. Karşılaşılan olaylar silsilesinden sonra BİLGİN KUL yaptıklarının kendi nefsi dahilinde olmadığını verilen emir doğrultusunda yaptığını kehf süresi 82.ayette belirtiyor. Öğretilen bilgiyi uyguluyor. Meleklerde öğretilen bilgiyi uygulayan ve verilen emri harfiyyen yerine getiren varlıklar değil midir? İlgili ayetler:
- Melekler, "Seni bütün eksikliklerden uzak tutarız. Senin bize ÖĞRETTİKLERİNDEN BAŞKA bizim hiçbir bilgimiz yoktur. Şüphesiz her şeyi hakkıyla bilen, her şeyi hikmetle yapan sensin" dediler.
- Onlar/Melekler görevlerinde asla KUSUR ETMEZLER. (bkz. enam 61 den)
Şimdi tüm verileri birleştirelim. Bilgin kula Allah tarafından ledün ilmi öğretilmiş ve o kul bu ilimden doğan bilgiyle Allah 'ın emirlerini yerine getirmiştir. Yaptıklarının kendi insiyatifinde olmadığını Allah'ın emriyle hareket ettiğini vurgulamıştır. Allah, meleklere de ilim öğretmiştir. Melekler bu ilimle hareket etmektedir. Verilen emri harfiyyen uygulayıp Allah'ın emriyle hareket etmektedirler. Bundan dolayı BİLGİN KUL denilen kişinin MELEKLERDEN biri olma ihtimali oldukça yüksektir. Ki melekler de insan şekline girebilmektedir. Gelelim Musa peygamberimizle bilgin kul arasında cereyan eden olaylara...
- Derken yola koyuldular. Nihayet, bir gemiye bindiklerinde (BİLGİN KUL) gemiyi deldi. Mûsâ, “Sen onu içindekileri boğmak için mi deldin? Doğrusu, büyük bir iş yaptın.” dedi.
- ( BİLGİN KUL ): “Muhakkak ki sen, benimle beraber sabırlı olmaya asla güç yetiremezsin, demedim mi?”
- ( MUSA ), “Unuttuğum için beni sorgulama ve bu işimde bana güçlük çıkarma!” dedi.
- Yine yola koyuldular. Nihayet bir erkek çocukla karşılaştıklarında, (BİLGİN KUL) onu öldürdü. Mûsâ, “Bir cana karşılık olmaksızın suçsuz birini mi öldürdün? Andolsun çok kötü bir iş yaptın!” dedi.
- ( BİLGİN KUL ): “Muhakkak ki sen, benimle beraber sabırlı olmaya asla güç yetiremezsin, demedim mi?”
- (MUSA) şöyle dedi: “Eğer bundan sonra sana bir şey sorarsam artık benimle arkadaşlık etme! Benimle arkadaşlık etmemen için kabul edilebilir bir özüre ulaştın.”
- Yine yola koyuldular. Nihayet bir şehir halkına varıp onlardan yiyecek istediler. Halk onları konuk etmek istemedi. Derken orada yıkılmaya yüz tutmuş bir duvar gördüler. (BİLGİN KUL) hemen o duvarı onardı. Mûsâ, “İsteseydin bu iş için bir ücret alırdın” dedi.
- (BİLGİN KUL) “İşte bu birbirimizden ayrılmamız demektir” dedi. “Şimdi sana sabredemediğin şeylerin içyüzünü anlatacağım.”
- “O gemi, denizde çalışan birtakım yoksul kimselere ait idi. Onu yaralamak istedim, çünkü onların ilerisinde, her gemiyi zorla ele geçiren bir kral vardı.”
- “Çocuğa gelince, anası babası mü’min insanlardı. Onları azgınlığa ve küfre sürüklemesinden korktuk.”
- “Böylece, Rablerinin onlara, bu çocuğun yerine daha hayırlı ve daha merhametli bir çocuk vermesini istedik.”
- Ve duvar ise şehirde iki yetim çocuğa aitti. Onun altında, onlara ait bir define vardı. Ve onların babası salih bir kimse idi. Bu sebeple Rabbin, o ikisinin gençlik çağına erişmesini ve Rabbinden bir rahmet olarak, defineyi çıkarmalarını istedi.
- Ve ben, onu KENDİ EMRİM ile KENDİ İSTEĞİMLE YAPMADIM. Allah’ın emriyle yaptım. İşte bu, sabırlı olmaya güç yetiremediğin şeylerin olayların tevilidir/yorumudur. (bkz. Kehf 71- 82 )
Musa peygamberimiz bilgin kulun yaptığı işler karşısındaki tepkisi oldukça normaldir. Çünkü ona göre haklı bir sebep olmadıkça cana kıymanın suç olduğunu bilmektedir (bkz. isra 33) Durduk yere bir gemiyi delmenin yanlış olduğunu ve hazine çıkacakken hazinenin kapatılması bulunduğu zamana ve konuma göre yanlış davranışlardır. Ona verilen bilgi bu olayları kavramaya yetmemektedir. Bu yüzden sabredememiş ve suçlamıştır. Bilgin kulda yapılanların bir suç teşkil etmediğini ve olayların gerçek yüzünü söylemiştir. Gemiyi delmeseydim gemi kralın eline geçecekti. Çocuğu öldürmeseydim anne babası zalimlerden olacaktı. Hazineyi kapatmasaydım yetimler faydalanmayacaktı diye açıklama yapmıştır. Bilgin kul tüm bunları ALLAH 'IN EMRİYLE YAPTIĞINI vurgulamıştır. Farkındaysanız Allah bunu istedi diyor kehf suresi 81 ayette...Musa peygamber verilen bu bilgiden sonra onun haksız fiil yapmadığına kanaat getirmiş olduğunu zannediyorum.
ALLAH, zamanın efendisidir. Zamanın her evresini kontrol eder. Geçmiş gelecek ve şimdiki zaman sadece bize göre kavramlardır. ALLAH bu kavramların içine hapsolmayacak kadar güçlü ve kudretlidir. Olayların tüm içeriğini olacak olan olayları bilir. O herşeyi bilendir. Meleklere de bu bilgilerden aktardığı ve emriyle olayların seyrini değiştirdiği kudretini görüyoruz. Belkide gemi kral tarafından ele geçirilmişti ve içindeki salih insanlar öldürülmüştü. Çocuk yaşadı ve anne babası küfre düştü. Duvardaki hazine başka birinin eline geçti ve yetimler faydalanmadı. Olayların böyle seyretmesi olumlu bir sonuç doğurmamasından kaynaklı emriyle bir kulu/ bir meleği görevlendirip olaylar öncesinde seyrinin değişmesini sağladı. Kim bilir belkide o anne baba hayırlı bir evlat istedi ve bu isteği doğrultusunda hayırsız olan evlat öldürülmüş oldu. Gemidekiler Allah'ın yardımını diledi zalim kraldan kurtulmak istedi ve seyir bu duaya göre değişti. MUTLAK HAKİM OLAN ALLAH duamıza cevap verir ve biz ne istersek aslında seyri o şekil değiştirebilir.
Diyelim ki doğar doğmaz çocuğunuz öldü ve siz isyanlardasınız ne günah işledik ki bu çocuğumuz öldü. O çocuğun günahı neydi ki bize bağışlanmadı diye düşünüyorsunuz. Belkide ileride asi ve küfür ehli bir çocuk olacak ve o zamanda Allah 'ım keşke bana bu oğlu vermeseydin diyeceksiniz. İç yüzünü kavrayamadığımız için sabredemiyoruz...
Ya da yolda giderken arabanın lastiği durduk yere patladı bi yere yetişecekken geciktiniz. Kim bilir belkide ileride kaza geçirecektiniz lastik patlaması buna engel oldu. Siz ya durduk yere masraf açıldı diyorsunuz çünkü olayın iç yüzünü bilmiyorsunuz.
Hayatınızda bir şeyler olmasını istiyorsunuz ama her şey üzerinize geliyormuş gibi hissediyorsunuz. Tüm ters olaylar üzerinizde gibi hissediyorsunuz. Belkide bu olaylar sizi doğacak diğer olaylardan kurtarmak için tasarlanmıştır. Bilemezsiniz. Bir çocuk istiyorsunuz hayırlı ya da hayırsız farketmez yeter ki olsun diyorsanız size isteğiniz sunulur. Eğer hayırlısını istiyorsanız ve olmuyorsa belkide en hayırlısı olacaktır. Bu hayrın gelmesi de biraz zaman gerektirecektir.
-Olur ki, bir şey sizin için hayırlı iken, siz onu hoş görmezsiniz. Yine olur ki, bir şey sizin için kötü iken, siz onu seversiniz. Allah bilir, siz bilmezsiniz. (bkz. bakara 216 dan)
-Andolsun ki sizi biraz korku ve açlıkla, bir de mallar, canlar ve ürünlerden eksilterek deneriz. sabredenleri müjdele. (bkz. 155)
Enbiya suresi 35.ayette belirtildiği üzere hâyır sandığımız şeylerde ve şer olarak gördüğümüz şeylerle sınanmaktayız. Bize düşen sabretmektir. Bu kıssadaki ana düşünce bana göre budur. Buna uygun düşen bir videoyu sizinle paylaşmak istiyorum
- Göklerin, yerin ve bunlardaki her şeyin hükümranlığı YALNIZCA Allah'ındır. O her şeye hakkıyla gücü yetendir. (bkz. maide 120)
- (Allahım!) yalnız sana ibadet ederiz ve yalnız senden yardım dileriz. (bkz. fatiha 5)
- Öyleyse YALNIZ BENİ ANIN ben de sizi anayım. Bana şükredin, sakın nankörlük etmeyin. (bakara 152)
- Hayır! YALNIZ Allah YARDIMCINIZDIR. O, yardımcıların en hayırlısıdır. (bkz. ali imran 150)
- Eğer mü'minler iseniz yalnızca Allah'a tevekkül edin. (bkz. maide 23 den)
- Sonra dönüşünüz YALNIZ O'nadır. Sonra O, işlemekte olduklarınızı size haber verecektir. (bkz. enam 60 dan)
Yetiş ya Hızır, Yetiş ya Ali , Yetiş ya Muhammed, Yetiş ya Gavs, Yetiş ya evliya demeyin yalnızca BENİ ANIN denmesine rağmen bunları söylemeniz Allah dışında rab edindiğinizi göstermektedir. Allah dan başka dualara cevap veren, yardım eden yoktur.
SELAM VE DUA İLE...
