MEHDİ/MESİH/KURTARICI İNANCI

İnsanlık tarihi kadar eski bir inanç olan bir kurtarıcının gelip bizleri kurtaracağı inancı, tüm dinlerde, tüm toplumlarda inanç esasları içerisine girmiştir. Bu inancın temeli yaşanan adaletsizliğe karşı, savaşlara karşı bir umut tesellisidir. Ya biz böyle haksızlığa uğradık ama birileri gelecek bu haksızlığı giderecek tarzı bir teselliyi oluşturur. Peki bu inancın bir aslı var mı? Gelecek biri olacaksa bizim tutumumuz ne olacak? Biz yaşarken gelmediyse biz sadece beklemekle mi yetineceğiz? 

Mesih inancının çıkmasını açıklayan iki görüş vardır. Birinci teoriye göre “beklenen kurtarıcı” inancı ilk defa Sümerlerde doğmuş, Babillilerde ve Mısırlılarda gelişmeye devam etmiş ve dünyaya bu iki kanaldan yayılmıştır. Bir başka teoriye göre ise her din ve ulusun beklediği Mesih kendi tarihi, psikolojik ve sosyolojik şartları içinde gelişmiştir.

Beklenen kurtarıcı inancının her dinin kendi tarihi, psikolojik ve sosyolojik şartlarına göre doğmuş ve gelişmiş olduğunu savunan ikinci görüşe göre ise, yeryüzündeki hemen bütün ilkel dinlerde bir kurtarıcı inancı gözüktüğü gibi geçmişin bütün büyük dinlerinde de bu inanca rastlanmaktadır.

Eski İran’da, Brezilya’da, Yeni Gine’de ve Azteklerde beklenen kurtarıcı inancına rastlanmaktadır. Örneğin eski İran’da Saoşyant (Sosiosh) ahir zamanda beklenen kurtarıcılardan biridir. Tanrı Ahura Mazda onu kendisine elçi olarak kıyametten önce gönderecek ve o, insanlığı dine döndürecektir. Mecusilik’te ise kurtarıcı bir şahsiyeti ifade eden kelime yardımcı, yardım eden anlamlarına gelen “Soaşyant” olup; bu, Ahir zamanda gelip yeryüzünde ilâhi adaleti hâkim kılacağına inanılan “Bahman Varjawandi” dir.

Zerdüşt dininde “Mithra” semadan dünyaya inecek, çok müthiş bir savaş sonucunda Ehriman ordularına karşı kesin bir zafer kazanacak, bu orduları cehenneme atacak, ölüleri gerçek şekilleriyle diriltecek, muhakeme edecek, günahkârları cehennem azabına gönderecek, iyileri cennete koyacak ve böylece “1.000” senelik barış ve sükûnet dönemi başlayacaktır. Kıyametten önce kurtarıcı peygamberin gelmesi Zerdüştizm’in inançları arasındadır. O, yeryüzünü zulüm ve haksızlıktan kurtarıp mutlu hükümranlığını kuracaktır.

Manheizm’in lideri “Mani”, Sasani imparatoru Behram tarafından öldürüldüğünde adaleti gerçekleştirmek üzere yeniden geleceğine inanılmıştır. Benzer bir inanç Mazdeklerde de vardır ve Mazdek’in yeryüzünü kötülüklerden temizlemek üzere geleceğine inanmaktadırlar.

Brezilya yerlileri ise deniz yoluyla gelecek bir kurtarıcıya inanmaktadırlar. Sosyologların “cargo cults” (gemi kültü) şeklinde ifade ettikleri beyaz adamın bir gemiyle geçip kendilerini kurtaracağı şeklinde ifade edilen bu inanç Güney Pasifik’te bulunan Melanizya’da da görülmektedir.

Eski Amerika yerlileri olan Azteklerde “gelecek kurtarıcı”, tanrı “Quetzalcoalt” idi. Onlar bunun kendilerini düşmanlarından kurtaracağına, ilâhi adaleti gerçekleştireceğine inanırlardı.

Kuzey Amerika yerlilerinden Algonkinlerin, Montagnai kabilesinin müstakbel kurtarıcısı, efsanevi kült kahramanları “Tsekabec”dir. Bu isim sadece Montagnai kabilesinde kullanılır. Batılı araştırmacılar Kuzey Amerika yerlileri arasındaki kurtarıcı inanç ve hareketlerinin genel bir ifadesi olarak “Ghost-Danc” deyimini kullanmışlardır. Mayaların bekledikleri kurtarıcı ise “Kukulkan” dır.

Güneydoğu Asya’da gelecekle ilgili mitoloji hayli gelişmiştir. Özellikle Kalimantan, Nias ve Jawa’da kurtarıcı mesih inancına rastlanmaktadır. Onların kutsal kitabı Bharatayuddha’ya göre jayabovya isminde bir kurtarıcı beklenmektedir. 19.yy. edebiyatçılarından Rangawasıta’nın (ö.1873) eserlerinde bu fikir işlenmektedir. Bozuk ve çılgın dönemden sonra adaletli kral (ratu adil) dönemi gelecektir. Bu altın çağ beklentisi günümüz Jawa halkında hâlâ bulunmaktadır.

Budistlere göre “Budda”, Brahmanlara göre “Brahma” hâlâ hayattadır ve bir gün gelecektir. Hindulara göre henüz gerçekleşmemiş olan onuncu Avatara, bütün dünya için gerçekleşecektir. Bu Avatara saflık ve mükemmelliğin sembolü olan beyaz bir ata binmiş, elinde kılıçla tasavvur edile gelmiştir. Avataranın karanlık çağa son verip altın çağla yeni bir dönemi başlatması beklenir. Hindularda kurtarıcı kavramı çok gelişmemiştir. Ahir zamanda geleceğine inanılan muhteşem hükümdar kurtarıcı “Kalki” dir. Bazen “Kalkin” veya “Kalkih” olarak da telaffuz edilmiştir. Rama veya Krişna, Vişnu’nun geçmişteki avataraları olduğu gibi, Kalki de Vişnu’nun gelecek avatarasıdır.

Kurtarıcı bir Mesih’i bekleme inancı Afrika, Güney Amerika ve Okyanusya’ da ezilmiş toplumların ümitle bekledikleri, sosyal bir protesto ve başkaldırı ile huzur dolu bir toplum arayışı arzularına dayanmaktadır. İlkel kavimlerden Yeni Gine halkı “Mensren” adında bir kurtarıcının zenginliklerle dolu bir gemi ile geleceğine ve kendilerini yabancı hâkimiyetinden kurtaracağına inanırlar.

Eski Ahid’e göre beklenen mesih, ahir zamanda Davud’un soyundan gelecek, tüm Yahudi halkını vadedilen topraklara yerleştirecek, Tanrı adına Kudüs’te Siyon dağında bir tapınak kuracak, Tanrı ile baba-oğul gibi yakın olacak, krallığı sonsuza dek sürecek, davranışlarının temelinde adalet ve sadakat olacaktır. Onun döneminde vahşi hayvanlar bile uysallaşacaktır. Aynı zamanda o, siyasî tarafı ağır basan kurtarıcı dini bir lider olacaktır.

Görüldüğü üzere bir kurtarıcı inancı her zaman varolmuştur. Peki Kuran bu konuda ne diyor? 

Kuranda mehdi olarak bahsedilen bir şahıstan bahsetmez. Yani sıfat olarak böyle bir şahıstan bahsetmez. Çünkü kuranda resul/uyarıcı/tebliğ edici  sıfatlarına yer verir.  Geleneksel görüşe göre son resulde ,son nebide Hz.Muhammed olduğu için bundan sonra gelecek kişiye mehdi yakıştırması yapmışlardır. Doğrusu kuranda Hz.Muhammedin son nebi olduğu geçmektedir. Son resul olduğu geçmemektedir. Ayetlere takla attıranlar Muhammed peygamberin hem son nebi hemde son resul olduğunu söylemişlerdir. İlgili ayetleri inceleyelim...

Muhammed, sizin erkeklerinizden hiçbirinin babası değildir; ancak o, Allah'ın Resûlü ve nebilerin sonuncusudur. Allah, her şeyi bilendir. (ahzap 40)

Ayette özellikle vurgulanan şey o Allah'ın resulü ve nebilerin sonuncusudur ifadesidir. Ayette resullerinin sonuncusu ve nebilerin sonuncusudur denilmemiştir ya da resullerinin ve nebilerinin sonuncusudur denilmemiştir. Bu yüzden Hz.Muhammed son Nebidir ama son resul değildir. 

Kuranı bütünlemesine okuduğunuzda zaten bu sonuca çıkıyorsunuz. Çünkü kurana göre Nebi kavramı görev verilen peygamberlerin yani resullerin ayrıca kitap sahibi olmasına nebi denildiği görülmektedir. Geleneksel anlayış bunun tam tersini savunsada ayetler bunu söylememektedir. 

Dedi ki: "muhakkak ben Allah'ın kuluyum. (Allah) " Bana Kitabı verdi ve beni nebi kıldı 

(meryem 30) 

Hz.İsa peygamberimiz kendisine kitap verilince Nebi olduğunu vurgulamıştır. Son gelen kitap Kuran-ı Kerim olduğu için ve kıyamete kadar korunacağı için Hz.Muhammed peygamberimizin son nebi olması gerekir. Zaten ahzab suresi 40. ayette de Nebiliğin son bulduğuna vurgu yapılmıştı. Nebilik ve resullük kavramı iki ayrı kavramdır. Bu yüzden ayetlerde o resul ve nebi idi gibi kavramlar ayrı ayrı zikredilmiştir.

Kitap'ta Musa'yı da an. Gerçekten o ihlâs sahibi idi ve hem resûl, hem de nebî idi. (meryem 51)

Kitapta İsmail'i de an. Doğrusu o sözünde sâdık bir kimse; bir resul aynı zamanda nebî idi. (meryem 54)

Ayetlere göre bu iki kavram aynı kişilik üzerinde durmaktadır. Resullük kavramı Allah tarafından görevlendirilmiş olan elçiliktir. Nebilik ise bu elçilikle beraber kendisine kitap verilmesidir. Yani Allah bir kula ''Git şu sapıklaşmış kavmi uyar. Git firavuna tebliğ et'' gibi görevler sunmuşsa işte bu görev artık Allah 'ın elçiliği görevi yani RESULLÜK görevidir. Aynı zamanda bu görev yanında kitap göndermişse resul olarak görevli o kişinin NEBİLİK makamında olduğunu gösterir. Yani bir kişinin vahiy alarak görevlendirilmesi Resullük, vahiyle birlikte ona kitap gönderilmesi hem resullük hemde nebilik aldığının göstergesidir. 

Kuranda, Allah' ın nebilerden söz aldığını söylemektedir. Bu sözde ''Her nebi kendisinden sonra gelecek resulü destekleyecek ve ona sahip çıkacaktır sözüdür. Allah, Muhammed peygamberimizden de söz aldığını söylemektedir. Yani Hz.Muhammed peygamberimizde, kendisinden sonra gelecek resulü destekleyeceğine dair söz vermiştir.  İlgili ayetler:

Hani biz nebilerden söz almıştık; Muhammed'den , Nuh'tan, İbrahim'den, Musa'dan ve Meryem oğlu İsa'dan da. (Evet) biz onlardan pek sağlam bir söz aldık. (ahzab 7)

Ve Allah, nebilerden, "Size kitap ve hikmet verdim. Sonra size, beraberinizde olanı (Allah'ın size verdiği kitapları) tasdik eden bir Resûl geldiği zaman, ona mutlaka îmân edeceksiniz ve ona mutlaka yardım edeceksiniz" diye misak aldığı zaman, "kabul ettiniz mi ve bu ağır (ahdimi) üzerinize aldınız mı?" diye buyurdu. (Onlar da): "İkrar ettik (kabul ettik)" dediler.  "Öyleyse şahit olun ve Ben sizinle beraber şahitlerdenim." buyurdu. (ali imran 81)

Farkındaysanız ahzab suresi 7. ayette Nebilerden bahseder ve hepside kitap verilen peygamberlerdir. Yani nebiliğin kitap verilmeyle alakası olduğunu bu ayetten anlayabilisiniz ve dikkat ettiyseniz sayılan peygamberlerin kitaplarında hep kendinden sonra gelecek birinin varlığından söz etmiştir. Tüm peygamberler ben önceki peygamberleri doğrulamaya geldim demiştir. Ben birden türemiş peygamber değilim. Önceki peygamberler ne söylüyorsa aynısını söylüyorum demiştir. Hiçbir peygamberde benden sonra kimse gelmeyecek dememiştir. Kuranda da benden sonra peygamber gelmeyecek dememiştir. Aksine Allah'ın kanununun sabit olduğunu her döneme ve her kavme bir resul geleceğini ve hiçbir resul gelmeden helak olmayacaklarını dile getirmiştir. 

1- Allah, her kavme kendi dilinden, kendi ırkından, kendi cinsinden birini resul/uyarıcı/peygamber olarak gönderir.(enam 130, ibrahim 4)

2- Allah, uyarmadığı hiçbir kavmi cezalandırmaz.Fıtratlarını bozdukları için onların üzerine uyarıcılar gönderir. (şuara 208, rad 11, enam 131)

3- Her peygamberin mutlaka düşmanları var olacaktır.(enam 112)

4- Gelen peygamberin uyarısına kulak verip iman edenler helaktan kurtulacaklardır. (bakara 5, nisa 13, tevbe 20, nur 52)

5- Gelen peygamberi yalanlayanlar, peygamberi öldürenler helak olacaklardır.(isra 75, enam 21,yunus 17, yunus 69, )

6- Tüm peygamberler uyarıcılar ve müjdeciler olarak gelirler. (kehf 56, enam 131)

7- Fıtratını bozmamış, insanlığını kaybetmemiş olanlara peygamber gelmez.Peygamber; fıtratını bozmuş toplumlara, tekrar fıtratlarını hatırlatmak, uyarmak ve geri fıtratlarına dönmeleri için uyarır. (rad 11, rum 30, rad 25)

8- Gerçeği yalanlayanlar/kafirler, inananlara karşı maglup olacaklardır. (fetih 22, ahzab 60, ahzab 61, yunus 17, yunus 69, enfal 65)

9- Gerçeği savunanlar/iman edenler ve iyiler galip geleceklerdir. (nur 52, maide 56)

10- Peygamberler ve getirdikleri din İslam galip gelecektir. (maide 56, saffat 173, mücadele 21)

11- Allah, aklını kullanmayanlara ceza verir. (yunus 100)

12- Tuzak kuranların tuzakları ancak sahibini kuşatır/onlara isabet eder. (fatır 43)

13- Zalimlerden başkası helak olmaz. (enam 47)

14- İnkar edenler, inkarından vazgeçip tövbe ederlerse geçmiş günahları bağışlanır. (enfal 38)

15- İnkar edenler, inkarlarında devam ederlerse helak olacaklardır. (enfal 38)

16- Nefsini temizleyenler, pislik bulaştırmayanlar kurtuluşa ermiştir. (ala 14, şems 9, tegabun 16)


İlgili ayetlerin dışında cezaya çarptılılan kafirlere size uyarıcı bir resul gelmedi mi diye sorulan soruya karşılık kafirler geldi ama biz uymadık demeleri bile bir uyarıcının mutlaka geleceği kesindir.  (ilgili ayet mülk 8)   Bakın kurtarıcı demiyorum uyarıcı diyorum özelikle. Zaten helak edilen tüm kavimlere bakılırsa tüm helak edilen kavimlerden önce oraya uyarıcı peygamberler gelmiş orası uyarılmıştır. Uyarıya uymayanlar cezaya çarptırılmıştır.  Kıyamette büyük bir helak olacağına göre bu helaktan önce elçiler gelmesi ve uyarması normaldir. Yani birileri gelecek ama bizi kurtaracak mı uyaracak mı bunu ayırt etmemiz gerekiyor. Yere düşmüş bir insanın yerden kalkması mı doğru yoksa birileri onu yerden kaldırana dek orda yatması mı doğrudur.

Mehdi gelecek dünyaya adalet dağıtacak, mezhepleri ortadan kaldıracak, batıl inançları yok edecek denilmektedir. Gelecek veya gelmeyecek tartışmasından çok gelse de gelmese de  biz neden onun misyonunu sahiplenmiyoruz. Yani herşeyi neden ona yüklüyoruz. Gelecek kişi zaten Kurana uyacak kişidir. Kurana uyarsan onada uymuş olursun. Gelecek kişi Adalet dağıtacaksa sende adil ol. Mezhepleri ortadan kaldıracaksa sende mezheplere karşı tavrını takın. Batıl inançları yok edecekse sende batıl inançları yok etmek için uğraş. Sadece beklemek bir şeylerin düzelmesini beklemek yanlıştır. Bir şeyin düzelmesini istiyorsak harekete geçmeli ve biz düzeltmeliyiz. Düzeltmeliyiz ki adalet sağlansın. Düzeltelim ki batıl inançlar yok olsun.Ağacın altında oturup meyvenin düşmesini bekleyen mi daha çok hakikat sahibidir. Ağaca çıkıp meyveyi toplayan ve onu insanlara dağıtan mı ? Sadece bekleyerek hiçbir çözüm üretilemez hiçbir hareket elde edilemez.Bu inançla insanlar tembelliğe alıştırılmıştır. Bu inançla insanlar köşe olmuştur. Kendini mehdi ilan eden günümüzdeki kişilerin tamamı şarlatanlardır. Bu inancı sömürerek para babaları olmuşlardır.Bu inancı sömürerek insanların duygularıyla, insanların inançlarıyla oynamışlardır. Kendilerini himmet ehli kabul ettirip müritlerine her türlü işi yaptırmışlar ve yaptırmaya devam ediyorlar.   

Kuran zaten mezheplerin yanlış olduğunu vurguladığı halde mezhepsel ayrım yapıp insanların birbirini kırması, öldürmesi hatta mezhepleri reddedenlerin kafir ilan edilmesi ne kadar mantıklıdır?

Mezhepleri reddedenleri kafir ilan edenler aynı şekilde mezhepleri ortadan kaldıracak kişiyi bekliyorlar!!

Bana ayet okuma diyenler, gelecek kişinin Kuranı insanlara anlatacağını vurguluyorlar!!

Batıl inançlara dokunulduğu zaman kafir ilan edenler batıl inançları yıkacak kişi geldiği zaman iman edeceklerini belirtiyorlar!!! 

Kendi içlerinde çelişiyorlar. Kuranı yeryüzüne yayacak kişi Kurandan konuşur. Bu yüzden Kurana dönmeleri gerektiğini ve bunun dışında kalanları Kuran çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğini önemsemiyorlar. 

Mehdi yada mesih gelecek yada gelmeyecek tartışmasından çok ben insanlık adına ne yapabilirim. Adaleti tesis etme adına nasıl faydam dokunur düşüncesine geçilmedikçe bu düzen devam eder durur. Bu yüzden insanlar kurtarıcı beklemekten çok kurtarıcı olmak zorundadır. Bir fakirin açlığına çare, bir mazlumun derdine ortak olmadıkça, haklının yanında yer almadıkça dünyada adalet tesis edilemez. Merhametten söz edilemez. 

Selam ve dua ile...